13 april 2023

De mogelijkheid om een vleeskuiken met een vector vaccin te laten vaccineren bestaat al lang en groeit langzaam in populariteit, maar toch vindt de gemiddelde vleeskippenboer dit te duur. Een proef bij een Franse integratie laat zien dat terwijl de kosten voor de toepassing weliswaar iets hoger zijn, het rendement is zeker groot genoeg is om de kosten van de vaccinatie te dekken en meer winst te behalen.

Collega's Thomas Delquigny, Yannick Durand en Gilles Bocquet van Boehringer Ingelheim Animal Health in Frankrijk hebben in 2018 een veldstudie begeleid met het doel om het inzet van een HVT-IBD-vectorvaccin (Vaxxitek® HVT+IBD) bij vleeskuikens te beoordelen in een Oost-Franse integratie. In Frankrijk worden "standaard vleeskuikens" (geslacht op een leeftijd van 35-50 dagen) traditioneel gevaccineerd tegen IBD met levende vaccins van intermediate of zogenoemde ‘hete’ stammen, afhankelijk van de velddruk. De recente toename van het gebruik van HVT-vectorvaccins maakte het noodzakelijk om de voordelen en het rendement van een dergelijke vaccinatie te onderzoeken, gezien de hogere kosten voor de boer.

In een eerste studie werden de productieprestaties op 5 boerderijen gevolgd, voor en na de overschakeling van drinkwater vaccinatie (MLV) met een intermediate IBD plus stam (uitgerekend om toe te passen op dag 18 volgens de Deventer formule) naar subcutane (SC) vaccinatie (vHVT-IBD-vaccin) in de broederij. Prestatiegegevens van 2.627.173 kippen werden opgenomen in de controlegroep (MLV) en 1.738.670 in de subcutane (SC) HVT-IBD gevaccineerde groep.

Er werd een tweede studie uitgevoerd waarin de productieprestaties werden vergeleken op alle boerderijen van de integratie, die ofwel met drinkwater (MLV) of SC-eendagsvaccin (HVT-IBD-vectorvaccin) vaccineerden, gedurende een periode van 6 maanden. In totaal werden respectievelijk 1.700.000 en 1.350.000 geslachte vleeskuikens van 22 (HVT-IBD-vector) en 21 koppels (levende MLV) in het onderzoek opgenomen. Bovendien werd het investeringsrendement op boerderij- en integratieniveau berekend op basis van de gebruikelijke veldkosten van vaccinatie (0,4€/m2 voor MLV, 1€/m2 voor vHVT) en de gemiddelde marktprijs voor levende kippen (885€/t).

In de eerste studie werden verbeterde prestaties waargenomen, met name wat betreft sterfte (-0,78%; p=0,05) en afkeuringsspercentage (-0,06%; p=0,05). De resultaten zijn weergegeven in tabel 1.

Voor de tweede studie waren de prestaties van de HVT-IBD-koppels significant beter dan die van de MLV-groep: FCI (-0,37; – p=0,03), ADWG (+2,68 g; – p=0,02), mortaliteit (-1,03 %; -p<0,001), productiviteit/m2 (+3,21 kg; - p=0,05), wat leidt tot hogere brutomarge voor de boer (+1,57 /m2; - p<0,001) (tabel 2).

Het totale rendement op de investering (ROI) werd geëvalueerd: er is een winst behaald van +0,6€/m2 voor de broederijvaccinatie, in vergelijking met de veldvaccinatie. Op bedrijfsniveau leverde de vHVT-IBD gevaccineerde koppels 0,9€/m2 extra op in vergelijking met de MLV gevaccineerde koppels. Op het niveau van de integratie leverde de verhoogde productiviteit een gemiddelde winst van € 1906 per stal van 1500 m2 (gemiddelde stalgrootte in het onderzoek) en 1 ton filet in het slachthuis. De ROI-resultaten zijn samengevat in figuur 1

De eerste studie toonde aan dat het vHVT-IBD-vaccin nuttig kan zijn bij het verbeteren van de prestaties van vleeskuikenbedrijven, vooral in gebieden waar velddruk mogelijk hoger zijn. De tweede studie toonde aan dat ondanks een hogere investering in het vaccinatieprogramma, de voordelen van vHVT-IBD-vaccinatie kunnen leiden tot een positief investeringsrendement, gedeeld door de verschillende belanghebbenden in de sector. Bij deze integratie kan extra werk worden gedaan om de realiteit van de veldspanningsdruk te bepalen door middel van IBD-serologie, wat niet zou kunnen worden gedaan door middel van deze retrospectieve analyse van gegevens. Bovendien is de replicatie van dit type onderzoek in andere delen van Frankrijk aan de gang om de resultaten te bevestigen.