Geplaatst op: 13 april 2023
Varkensarts Martijn Steenaert van Boehringer Ingelheim en teammanager Mart Klijn van HyCare-coaches bij The Schippers Group zijn begin 2022 gestart met het zoeken van vermeerderaars die de drive hebben om binnen een jaar PRRS-vrije biggen af te leveren. De vier deelnemers aan de pilot delen hun visie op het belang van diergezondheid voor de continuïteit van hun bedrijf. 'Het zijn voorlopers die er al veel aan doen om de diergezondheid naar een hoger plan te tillen met de HyCare-methode. Ze weten dat PRRS de veroorzaker is van de economisch grootste schadepost in de varkenshouderij en dat door daarop te focussen de meeste vooruitgang is te boeken', licht Steenaert toe.
'Ook de herd closure-methode inclusief PRRS-vaccinatie en hygiënemaatregelen is met hen besproken. Dit geeft een grotere kans om PRRS-vrij te worden dan een stapsgewijze aanpak. Om verschillende redenen is toch voor de laatste aanpak gekozen', zegt de varkensarts. Maar om PRRS-vrij te blijven is hygiëne hierin een must. Dit geldt voor zowel de interne als de externe biosecurity.
'Een zeugenhouder wil de beste worden in PRRS-vrije biggen leveren. Hij ziet aan de kwaliteit van zijn biggen of PRRS in zijn stal speelt of niet. Een PRRS-vrije big oogt en presteert beter, ook als vleesvarken. Varkenshouders hebben maar één product om te verkopen: de big. Dus streef naar topkwaliteit', vult Klijn aan. 'Om continuïteit in productie en afzet te houden zijn PRRS-vrije biggen cruciaal. Die brengen het meest op en je houdt afnemers tevreden. Bovendien is er bij de export van biggen veel concurrentie. PRRS-vrij wordt steeds meer de norm.'
Mart Klijn, Teammanager HyCare-coaches The Schippers Group
Het mooie van zo'n project is dat de deelnemers bewust instappen en ook extra gas willen geven bij het aanpakken van PRRS. 'Ze denken na over de handelingsalternatieven en wat bij henzelf en hun HyCare-bedrijf past. Iedere situatie is verschillend en er is niet één oplossing', benadrukt Steenaert.
'Maar ze maken wel bewuste en weloverwogen keuzes op basis van monitoringsgegevens, onze expertise en die van hun dierenarts om ergens mee te beginnen. Zo hebben ze allemaal vooruitgang geboekt.'
Frustrerend voor voorlopers is volgens de varkensarts de afwachtende houding bij veel boeren, ondanks de aandacht voor het nationale PRRS-plan. 'Half oktober start vaak het PRRS-seizoen en dat ebt rond april-mei weer weg. In het huidige seizoen zijn de PRRS-problemen echt serieus. Dit bewijst dat meer aandacht voor dit virus niet automatisch betekent dat er ook meer werk van wordt gemaakt. De situatie in Spanje met nieuwe PRRS-varianten maakt maar weer eens duidelijk hoe groot de impact kan zijn.'
Desondanks bewijst de pilot succesvol te zijn. 'Een van de deelnemers heeft al vaker dan vier keer op een rij PRRS-vrije koppels biggen afgeleverd en gaat daar in een vast ritme mee door', zegt Klijn. 'Het voordeel van dat bedrijf is dat er gedisciplineerd wordt gewerkt en dat de verleiding om biggen over en terug te leggen in de kraamstal er niet is. Dat is een cruciale factor bij PRRS-vrij worden.'
Steenaert: 'Circuleert PRRS in een kraamafdeling, dan ondervindt dat koppel er in de biggenopfok ook de gevolgen van. Door het creëren van bubbels, isoleren van diergroepen die een gelijke leeftijd hebben of in dezelfde productiefase zitten, kun je een infectie dood laten lopen. Daarom is HyCare bij biggen een succes.'
Een bedrijf met HyCare bij biggen is pas aangehaakt en twee bedrijven zitten op de juiste weg. In de praktijk treden nog weleens lekken op in de externe biosecurity waardoor een nieuwe PRRS-veldvirusstam wordt geïntroduceerd. Ook kan een op het bedrijf aanwezige PRRS-stam doorbreken door onbewuste lekken in de interne biosecurity.
Steenaert: 'Zo kan bijvoorbeeld het interval tussen de laatste PRRS-vaccinatie bij gelten in de opfokstal en de eerste PRRS-prik in de drachtstal te lang zijn. Het op deze manier niet goed op peil houden van de immuniteit kan ook gebeuren bij zoekberen.'
Met een stappenplan op basis van de resultaten van een uitgebreide bemonstering, met gerichte monitoring en een consequente hygiënische HyCare-werkwijze, is er volgens Klijn en Steenaert nog geen garantie dat alles in een rechte lijn omhooggaat. 'Allerlei factoren kunnen de focus op PRRS vertroebelen. Medewerkers die ziek zijn, biggen die niet weg kunnen vanwege marktomstandigheden of een zwaar PRRS-seizoen zoals deze winter. Doorzetters pakken de draad zo snel mogelijk weer op en gaan stug door met het bereiken van hun doel.'
